Το Συμπόσιο του Πλάτωνα – Audio

Το Συμπόσιο είναι ένας από τους Σωκρατικούς διαλόγους του αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου Πλάτωνα, μαθητή τού Σωκράτη. Θεωρείται ένας από τους καλύτερους του συγγραφέα και ένα από τα ωραιότερα δημιουργήματα της αρχαίας λογοτεχνίας.

Το Συμπόσιο του Πλάτωνα

Το Συμπόσιο λαμβάνει χώρα κατά την 90η Ολυμπιάδα (416 π.Χ.). Ο ποιητής Αγάθων μόλις την προηγούμενη ημέρα είχε κερδίσει το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό ποίησης κατά την διάρκεια της μεγάλης εορτής των Ληναίων, οπότε και κάλεσε φίλους στο σπίτι του για να γιορτάσουν την νίκη. Καλεσμένοι ήταν οι Αριστόδημος, Φαίδρος, ο γιατρός Ερυξίμαχος, ο Παυσανίας, ο Αριστοφάνης, ο Αλκιβιάδης και φυσικά ο Σωκράτης. Ο Συμποσίαρχος έθεσε ως θέμα συζήτησης τον Έρωτα.

Το έργο θα μπορούσε να χωριστεί σε τρία αυτοτελή μέρη.

• Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνεται η Εισαγωγή και οι πέντε λόγοι Περί έρωτος.
• Στο δεύτερο ο λόγος του Σωκράτη.
• Στο τρίτο η είσοδος και ο λόγος του Αλκιβιάδη.

Στο μεταξύ, πριν από τα τρία μέρη, προηγείται ένας πρόλογος σε μορφή διαλόγου ανάμεσα στον Απολλόδωρο και μερικούς φίλους του, στους οποίους ο συγγραφέας εσκεμμένα δεν προσδίδει κάποιο χαρακτηριστικό γνώρισμα, παρά μόνο πως είναι πλούσιοι και συνεπώς όχι επαγγελματίες διανοούμενοι. Από αυτούς μιλάει μόνο ένας, επίσης ανώνυμος, ο οποίος παρακινεί τον Απολλόδωρο να διηγηθεί τις συζητήσεις περί έρωτος που είχαν γίνει στο συμπόσιο του Αγάθωνα με την ευκαιρία της νίκης του στους δραματικούς αγώνες των Ληναίων του 416 π.Χ..

Το παρακάτω Audio-Video είναι μια ηχογράφηση που έλαβε χώρα το 1961 για το “Θέατρο της Κυριακής” με ραδιοφωνική επιμέλεια του Νίκου Γκάτσου, μετάφραση του Θρασύβουλου Σταύρου και συμμετοχή γνωστών ηθοποιών της εποχής :

Η λέξη ΕΡΩΣ προέρχεται από την λέξη ΕΡΩΗ που σημαίνει Πάσα ταχεία και ορμητική (ισχυρή) κίνηση (Λεξικό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης Σταματάκου σελ. 394 και Επιτομή Liddell & Scott σελ 451). Στην ίδια ρίζα ανήκει και το ΕΡΕΩ που σημαίνει Λέγω, το ΕΡΩΤΑΩ, ο ΡΗΤΩΡ, η ΡΗΤΡΑ, το ΕΙΡΩ που σημαίνει λέγω αλλά και συνάπτω (σύναψις δια του λόγου), η ΕΙΡΗΝΗ, ο ΉΡΩΑΣ (εκ του Έρωτος γένεσις), ο ΙΕΡΕΥΣ ο ΙΕΡΟΣ, ο ΕΡΜΗΣ κ.α.

ο ΕΡΩΣ όπως μας ενημερώνει το έργο είναι η Ερωή από τον Δημιουργό προς την Δημιουργία και από την Δημιουργία προς τον Δημιουργό, εν ολίγοις έχει να κάνει με Κοσμογονία οπότε για αυτό και οι γνώστες της Κοσμογονίας, άρα και του θείου, ονομάστηκαν Ιερείς. Ο Φαίδρος αναφέρει τον Ουράνιο Έρωτα και τον Πάνδημο Έρωτα, ο μεν πρώτος έχει να κάνει με την Κοσμογονία ο δε δεύτερος με τον δήμο σε δύο επίπεδα, τον ψυχικό και τον σωματικό. Ο δε σωματικός χωρίζεται σε ευγενή και αγενή (δηλαδή σε φθηνό, ζωώδη). Επειδή όμως η έννοια Έρως είναι “τόκος εν τω καλώ” ο αγενής δεν μπορεί να ονομαστεί “Έρως”, για αυτόν τον λόγο αυτή η έκφανση έλαβε την ονομασία “Ίμερος”.